تخمین مدول دگرشکل پذیری توده سنگ با استفاده از روش های غیرمستقیم

انجمن بین المللی مکانیک سنگ (isrm 1975) مدول دگرشکل-پذیری توده سنگ را نسبت ما بین تنش اعمالی به مجموع کرنش های الاستیک و پلاستیک ناشی از آن تعریف کرده است. با توجه به اهمیت این پارامتر در طراحی سازه های سنگی و سازه هایی که روی سنگ بنا می شوند، روش های متعددی برای اندازه گیری و تخمین آن ارائه شده است. این روش ها در دو گروه کلی روش های مستقیم و غیر مستقیم قابل تقسیم بندی هستند. استفاده از روش های مستقیم اندازه گیری مدول دگرشکل پذیری (آزمایش های برجا) به دلیل هزینه ها و مشکلات اجرایی نسبتاً بالا فقط در پروژه های پراهمیت (سدهای بتنی بزرگ و سازه های سنگین) توجیه اقتصادی دارند. بنابراین در اکثر پروژه ها، روش های غیرمستقیم برای تخمین مدول دگرشکل پذیری توده سنگ مورد استفاده قرار می گیرند. در طول سالیان متعدد محققین مختلف روابط و روش های مختلفی را بر این اساس ارائه داده اند. این روابط نیز بصورت پیوسته در حال اصلاح بوده و دقت تخمین آنها افزایش می یابد. در این تحقیق با استفاده از آزمایش های بارگذاری صفحه ای انجام گرفته در سدهای رودبار لرستان و بختیاری و سسیتم های طبقه بندی و همچنین سرعت موج لرزه ای p بدست آمده از آزمایش های توموگرافی، روابط بین مدول دگرشکل پذیری با سیستم های طبقه بندی و همچنین مدول دگرشکل پذیری با سرعت موج لرزه ای p مورد بررسی قرار گرفته است و روابطی ارائه شده است که این روابط با روابط قبلی مقایسه شده و نسبت به روابط قبلی منطقی تر می باشند. همچنین مدل سازی با استفاده از سیستم فازی-عصبی انطباقی(anfis) بر روی داده-ها انجام گرفت که با مقایسه r2 و rmse با نتایج رگرسیون بهترین نتایج از مدل anfis استخراج شد.